Wybór szyb do domu lub firmy to nie tylko wygląd i ciepło. To przede wszystkim sprawa bezpieczeństwa. Czy opłaca się kupić szyby antywłamaniowe, czy wystarczą zwykłe? Nie ma jednej odpowiedzi. Zależy to od miejsca montażu, typu budynku oraz potrzeb i priorytetów użytkowników. W tym artykule porównujemy szybę antywłamaniową i standardową: budowę, klasy odporności, wpływ na wygodę użytkowania, koszty i praktyczne zastosowania.
Statystyki policyjne pokazują, że włamań wciąż jest dużo – w 2021 roku w Polsce odnotowano ponad 71 tysięcy takich zdarzeń. Najczęściej wejście następuje przez okna, więc dobór odpowiedniego szkła ma ogromne znaczenie. Wiedza o różnicach między rodzajami szyb pomaga wybrać rozwiązanie, które daje realną ochronę i spokój.
Artykuł powstał przy współpracy z InsoGlas
Czym różnią się szyby antywłamaniowe i standardowe?
Na pierwszy rzut oka oba typy mogą wyglądać podobnie, ale ich budowa i cel użycia są inne. Zrozumienie tych różnic pomaga dobrać szybę pasującą do potrzeb i miejsca montażu.
Definicja szyb antywłamaniowych
Szyby antywłamaniowe (ochronne) to wzmocnione pakiety szybowe, które utrudniają wybicie otworu i wejście do środka. Nie są niezniszczalne, ale znacząco wydłużają czas potrzebny napastnikowi. Klasy odporności określa norma PN-EN 356:2000 dla ataku ręcznego.
Ich cechą jest budowa laminowana. Składają się z dwóch lub więcej tafli szkła połączonych warstwami folii PVB (poliwinylobutyral). Po uderzeniu szkło pęka, ale folia utrzymuje je w całości, ograniczając rozsypywanie się ostrych odłamków. Dzięki temu szyba pozostaje w ramie i stawia opór. Im więcej warstw PVB, tym wyższa klasa i większa odporność.
Czym są standardowe szyby?
Szyby standardowe (float) to najprostszy typ stosowany w wielu oknach. To pojedyncza tafla, zwykle 4 mm grubości, bez dodatkowego wzmocnienia. Zapewnia światło, podstawową izolację termiczną i akustyczną.
Po stłuczeniu rozpada się na duże, ostre kawałki i może powodować groźne skaleczenia. Nie daje ochrony przed włamaniem i łatwo ją sforsować. Jest tańsza, ale ma niską odporność mechaniczną, więc nie sprawdzi się tam, gdzie ważne jest bezpieczeństwo.
Porównanie konstrukcji i technologii wykonania
Największa różnica dotyczy budowy. Szyba standardowa to prosta, pojedyncza tafla. Szyba antywłamaniowa to układ kilku tafli połączonych folią.
Szyby antywłamaniowe (laminowane, VSG) powstają przez sklejenie co najmniej dwóch tafli szkła z jedną lub kilkoma warstwami PVB lub EVA. Folia „trzyma” szkło po pęknięciu, więc całość pozostaje spójna i trudna do wybicia. Przykład: P2A ma dwie warstwy folii (0,76 mm), a P4A cztery warstwy (1,52 mm).
Tę technologię stosuje również producent szyb InsoGlas, który wykorzystuje nowoczesne folie PVB i kontrolowane procesy laminacji, aby uzyskać wysoką odporność na uderzenia i trwałość szyb.
Warto też odróżnić szkło hartowane (ESG). Jest podgrzewane do ponad 600°C i szybko chłodzone, dzięki czemu jest 5-7 razy mocniejsze od float. Po stłuczeniu rozpada się na drobne, tępe kawałki, co zmniejsza ryzyko zranienia. Dobrze sprawdza się np. w oknach dachowych czy drzwiach balkonowych. Nie jest jednak szybą antywłamaniową według PN-EN 356.
Jakie klasy odporności mają szyby antywłamaniowe i standardowe?
Klasyfikacja pozwala porównać poziom bezpieczeństwa różnych szyb. W sieci można znaleźć nieaktualne informacje, dlatego warto opierać się na obowiązujących normach i badaniach.
Klasy szyb antywłamaniowych – co oznaczają P1A, P2A, P4A?
Norma PN-EN 356:2000 wyróżnia osiem klas odporności od P1A do P8B. W klasach P1A-P5A test polega na zrzucaniu stalowej kuli 4,11 kg z określonej wysokości, wiele razy. Im wyższa klasa, tym więcej uderzeń i/lub większa wysokość spadku, które szyba musi wytrzymać. Wyższe klasy P6B-P8B bada się z użyciem narzędzi, takich jak siekiera i młot. Szyby P8B wytrzymują ponad 70 uderzeń narzędziem o masie 2 kg, a ich odporność porównuje się do stalowych krat.
Normy i certyfikaty – jakie wymagania muszą spełniać?
Aby produkt był uznany za bezpieczny lub antywłamaniowy, musi przejść badania i spełnić wymogi norm. Najważniejsze dokumenty:
- PN-EN 356:2000: Klasy i badania odporności na atak ręczny (P1A-P8B).
- PN-EN 12600:2004: Badanie udarowe „ciałem miękkim” (wahadło 50 kg). Określa typ pękania (A, B, C) i klasy 1-3.
- PN-EN ISO 12543-1:2011 i 12543-2:2011: Definicje i elementy szkła warstwowego i bezpiecznego warstwowego.
- PN-EN 12150-1:2002 i 12150-2:2006: Szkło hartowane sodowo-wapniowo-krzemianowe.
- PN-EN 1627:2011: Klasy odporności na włamanie dla okien, drzwi, ścian osłonowych, krat i żaluzji (RC1-RC6). Podstawa dla producentów stolarki.
Odpowiednie atesty i oznaczenia (np. ESG dla hartowanych, VSG dla laminowanych) potwierdzają zgodność z normami i właściwości użytkowe.
Czy standardowe szyby mają klasy odporności na włamanie?
Nie. Zwykłe szyby float nie mają klas według PN-EN 356. Wytrzymują niewielką energię uderzenia (ok. 30-50 J) i po pęknięciu szybko rozpadają się na ostre kawałki. Napastnik może je pokonać w kilka sekund.
Mogą być oceniane pod kątem bezpieczeństwa użytkowania według PN-EN 12600:2004, ale zwykle osiągają najniższe klasy i pękają w sposób (Typ A), który jest niebezpieczny. Jeśli potrzebna jest ochrona przed włamaniem, zwykłe szyby nie wystarczą – warto wybrać laminowane z odpowiednią klasą P.
Na co wpływa wybór szyby antywłamaniowej zamiast standardowej?
Wybór szyby antywłamaniowej wpływa nie tylko na ochronę. Zmienia też komfort i funkcjonalność okna. Daje kilka plusów, ale wiąże się z inną ceną i wagą całego pakietu szybowego.
Zwiększone bezpieczeństwo i ochrona przed włamaniem
To najważniejsza zaleta. Zwykła szyba pęka po jednym lub kilku uderzeniach. Szyby antywłamaniowe, np. P4A, wymagają wielu powtarzających się uderzeń, by zrobić otwór. W praktyce czas wejścia może wydłużyć się do kilku minut.
Dłuższy czas działa zniechęcająco na włamywaczy i pozwala uruchomić alarm albo wezwać pomoc. Ponieważ często dochodzi do wejścia po zbiciu lub rozcięciu szyby, odporność na takie działania realnie podnosi poziom ochrony domu i mienia.
Odporność na uszkodzenia mechaniczne
Laminowana budowa z folią PVB zwiększa odporność na uderzenia. Po pęknięciu odłamki trzyma folia, co ogranicza ryzyko skaleczeń. To ważne w domach z dziećmi, szkołach i budynkach publicznych.
Taka szyba lepiej znosi też przypadkowe uderzenia, np. piłką, grad czy silny wiatr. Szkło hartowane ma bardzo dobrą odporność na przypadkowe pęknięcia, ale szyby antywłamaniowe łączą bezpieczeństwo użytkowania z ochroną przed włamaniem, więc są bardziej uniwersalne.
Wpływ na izolację akustyczną i termiczną
Dodatkowe warstwy szkła i folii pomagają tłumić hałas z zewnątrz, co poprawia komfort akustyczny w domu lub biurze.
Grubsze pakiety szybowe często mają także lepszy współczynnik przenikania ciepła Ug. To może obniżyć zużycie energii na ogrzewanie. Można też zastosować folię akustyczną, aby jeszcze bardziej wyciszyć pomieszczenia.
Jakie są koszty i różnice cenowe między szybami antywłamaniowymi a standardowymi?
Cena to częsty punkt decydujący. Za wyższy poziom ochrony płaci się więcej. Różnica bywa duża, ale warto patrzeć na długofalowe korzyści i na to, ile może kosztować ewentualne włamanie.
Ile kosztują szyby antywłamaniowe?
Są droższe od standardowych. Na cenę wpływa klasa (więcej warstw szkła i PVB to wyższy koszt), grubość, producent i wymagania projektu. Szyby P2A są tańsze niż P4A czy P6B.
Trzeba też uwzględnić wzmocnione profile i okucia antywłamaniowe, żeby całe okno spełniało wymagania. Sama szyba nie wystarczy. Często montaż szyb P3-P4 może obniżyć składkę ubezpieczeniową o ok. 5-10%, co częściowo zwraca wydatki.
Czy wyższa cena oznacza większą ochronę?
W tym przypadku tak. Wyższe klasy (P4A, P6B, P8B) mają więcej warstw i są odporniejsze na uderzenia oraz atak narzędziami.
Pamiętajmy jednak, że okno to system: szyba, mocna rama, solidne okucia (np. zaczepy antywłamaniowe, grzybki obrotowe) i poprawny montaż w ścianie. Słaby element osłabi całość. Przy inwestycji w szyby antywłamaniowe sprawdźmy, czy całe okno ma odpowiednią klasę, np. RC2 lub RC3 zgodnie z PN-EN 1627.
Gdzie warto zastosować szyby antywłamaniowe, a gdzie wystarczą standardowe?
Dobór szyb do miejsca montażu pozwala dobrze wydać pieniądze i uzyskać właściwy poziom ochrony. Nie zawsze potrzebne są najwyższe klasy, ale są miejsca, gdzie są one konieczne.
Domy jednorodzinne i mieszkania – rekomendowane miejsca
W domach i mieszkaniach szyby antywłamaniowe to dobra inwestycja. Najlepiej zamontować je na parterze, w dużych przeszkleniach tarasowych i witrynach – to najczęstsze punkty ataku. Popularnym wyborem jest P2A, która daje dobry balans między ceną a bezpieczeństwem. W rejonach o większym ryzyku lub przy łatwym dostępie do okien warto wybrać P4A.
Załącznik:
Fotorealistyczny obraz nowoczesnego domu o zmierzchu z podświetlonymi oknami i przeszklonymi drzwiami tarasowymi, tworzący ciepłą i bezpieczną atmosferę.
Laminaty z kilkoma warstwami PVB dobrze sprawdzą się w pokoju dziecka – nawet po pęknięciu odłamki nie spadają. Na wyższych piętrach, gdzie ryzyko włamania jest małe, a grozi raczej przypadkowe stłuczenie, można użyć szkła hartowanego.
Obiekty publiczne i firmy – szczególne potrzeby
W szkołach, szpitalach, biurach, bankach i salonach jubilerskich wymagania są wyższe. Szyby antywłamaniowe to tu standard, a często wymóg. Zwykle stosuje się klasy od P3A wzwyż, a w bankach czy jubilerach – P6B, P7B lub P8B, porównywane do krat stalowych.
W witrynach, drzwiach wejściowych i dużych przeszkleniach chronią towar i dokumenty. Połączone z alarmem tworzą skuteczne zabezpieczenie. W takich miejscach najwyższe klasy w pełni się opłacają, bo zmniejszają ryzyko dużych strat.
Kiedy wystarczą standardowe szyby?
Gdy ryzyko włamania jest bardzo małe, a liczy się niska cena i podstawowa funkcja okna. Dotyczy to np. bardzo wysokich pięter w blokach, gdzie dostęp jest trudny. W takich przypadkach zwykłe szyby mogą wystarczyć.
Mimo to warto rozważyć szyby bezpieczne, np. laminowane VSG 33.1. Nie są antywłamaniowe, ale po stłuczeniu nie rozsypują się na ostre odłamki. Ostateczny wybór dobrze poprzedzić analizą miejsca, zagrożeń i potrzeb, aby uzyskać właściwy poziom ochrony przy akceptowalnym koszcie.
Praktyczne wskazówki przy wyborze szyb: antywłamaniowe vs standard
To wybór na lata, więc warto go dobrze przemyśleć. Niezależnie od typu, ważne jest świadome podejście i uwzględnienie najważniejszych parametrów.
Na co zwrócić uwagę kupując szyby do domu?
Najpierw określmy priorytety: bezpieczeństwo przed włamaniem, ochrona przed urazami, izolacja cieplna czy wyciszenie? To ułatwi wybór odpowiedniego rozwiązania.
Następnie zwróćmy uwagę na:
- Klasa odporności: Do ochrony przed włamaniem wybierajmy klasy P (P1A, P2A, P4A itd.) zgodnie z PN-EN 356. Pamiętajmy, że całe okno powinno spełniać PN-EN 1627 (RC1-RC6).
- Typ szkła: Laminowane (VSG), hartowane (ESG) czy połączenie obu. Laminat daje ochronę antywłamaniową i „trzyma” odłamki. Hartowane lepiej znosi uderzenia przypadkowe i rozpada się na nieostre drobiny.
- Współczynnik Ug: Im niższy, tym lepsza izolacja cieplna i niższe rachunki za ogrzewanie.
- Atesty i certyfikaty: Sprawdźmy oznaczenia i dokumenty. To potwierdza parametry i badania.
- Dodatkowe funkcje: Powłoki antyrefleksyjne, ochrona UV, szkło dźwiękochłonne – można je łączyć z szybami bezpiecznymi lub antywłamaniowymi.
Zadawajmy pytania sprzedawcy i prośmy o dane techniczne. Dobry doradca pomoże dobrać właściwe rozwiązanie.
Jak dobrać szybę do okna w zależności od lokalizacji?
Miejsce montażu ma duże znaczenie:
- Parter i łatwo dostępne miejsca: Największe ryzyko włamania. Polecane szyby co najmniej P2A, najlepiej P4A, wraz z oknami RC2 lub RC3. Dotyczy to domów, mieszkań na parterze, witryn i biur.
- Wyższe piętra: Mniejsze ryzyko wejścia przez okno. Często wystarczą szyby bezpieczne (VSG 33.1) lub hartowane (ESG).
- Okna dachowe i drzwi balkonowe: Mocno narażone na uderzenia i słońce. Dobre będzie szkło hartowane (ESG) ze względu na odporność na pęknięcia i zmiany temperatury.
- Obiekty publiczne i komercyjne: W bankach, salonach jubilerskich, muzeach – klasy P6B, P7B, P8B zgodnie z przepisami i wymaganiami ubezpieczyciela.
Czy sama szyba wystarczy, by okno było bezpieczne?
Nie. Nawet bardzo mocna szyba w słabej ramie i z kiepskimi okuciami nie da dobrego poziomu ochrony. Jeśli szyba stawia opór, napastnik może próbować podważyć skrzydło lub uszkodzić ramę.
Skuteczne okno antywłamaniowe to zestaw elementów:
- Szyba antywłamaniowa: Odpowiednia klasa P1A-P8B.
- Mocny profil: Sztywna, wzmocniona rama odporna na wyważanie.
- Okucia antywłamaniowe: Zaczepy i bolce antywłamaniowe, grzybki obrotowe, klamka z kluczem lub przyciskiem, właściwe rozłożenie okuć na obwodzie skrzydła.
- Poprawny montaż: Stabilne zamocowanie w murze, bez słabych punktów.
Tylko połączenie tych elementów zgodnie z PN-EN 1627 (RC1-RC6) daje realną ochronę. Starsze okna można dodatkowo wzmocnić, montując lepsze okucia i wybrane elementy zabezpieczeń, bez wymiany całej stolarki.
Najczęstsze pytania i mity na temat szyb antywłamaniowych i standardowych
Wokół szyb bezpiecznych krąży wiele mitów. Poniżej wyjaśniamy najważniejsze kwestie.
Czy każda szyba antywłamaniowa gwarantuje pełną ochronę?
Nie. Nawet najwyższa klasa (P8B) nie daje 100% pewności. Te szyby mają za zadanie opóźnić wejście i utrudnić działanie. Ile czasu to zajmie, zależy od klasy i użytych narzędzi, ale zawsze jest to kwestia czasu.
Pamiętajmy też, że szyba to tylko część systemu. Potrzebne są jeszcze mocna rama, okucia i prawidłowy montaż. Pełne zabezpieczenie uzyskamy, gdy całe okno spełnia np. RC2 lub RC3 według PN-EN 1627. Inaczej napastnik może znaleźć słabszy element i go wykorzystać.
Jak rozpoznać szybę antywłamaniową?
Z zewnątrz wygląda podobnie do zwykłej szyby zespolonej. Najlepiej sprawdzić oznaczenia na ramce dystansowej lub w dokumentacji okna. Szukajmy symboli zgodnych z PN-EN 356:2000, np. P1A, P2A, P4A, P6B.
Jeśli są tylko oznaczenia z PN-EN 12600 (np. 2B2), to mamy szkło bezpieczne, ale niekoniecznie antywłamaniowe. Laminaty antywłamaniowe są zwykle grubsze i cięższe, bo składają się z kilku tafli i warstw folii.
Czy warto inwestować w szyby antywłamaniowe w bloku?
Tak, szczególnie na parterze i tam, gdzie jest balkon lub taras z łatwym dostępem. Włamania przez okna i drzwi balkonowe zdarzają się w różnych typach budynków.
Na wyższych piętrach można rozważyć szyby bezpieczne (laminowane), które chronią przed skaleczeniem po stłuczeniu – to ważne zwłaszcza przy dzieciach. Jeśli okolica ma wyższe ryzyko lub przechowujesz cenne rzeczy, klasy P2A lub P4A podniosą poziom ochrony i poczucie bezpieczeństwa. Czasem pomaga to także w obniżeniu składki ubezpieczenia.
