Endometrioza jest schorzeniem, które objawia się dolegliwościami bólowymi na terenie miednicy, najczęściej intensyfikującymi się podczas menstruacji. Niekiedy ból staje się na tyle silny, że potrafi sparaliżować normalne funkcjonowanie kobiety. Według statystyk, tą niezwykle uciążliwą dolegliwość rozpoznaje się u około 15% kobiet w wieku menstruacyjnym. Korzystne dla diagnozy jest zrozumienie przyczyn powstawania endometriozy.
Rozumienie endometriozy
U kobiet regularnie miesiączkujących, proces narastania błony śluzowej w obrębie macicy trwa przez około trzy tygodnie, a następnie podczas menstruacji błona ta ulega złuszczaniu. Zjawisko to ma miejsce bez żadnych komplikacji, jednak u pewnej grupy kobiet dochodzi do problemu, gdzie cząstka komórek endometrium razem z krwią miesiączkową przedostaje się do jajowodów i wydostaje przez nie do jamy brzusznej. Komórki endometrium mogą docierać do jajników, otrzewnej, jelit, a nawet do ścian pęcherza i osiadać tam na zawsze, co nosi nazwę endometriozy, czyli wędrującej śluzówki macicy.
Czym jest endometrioza?
Podejście syntetyczne do endometriozy określa ją, jako chorobę ginekologiczną, której podstawą jest obecność tkanki endometrium macicy w innych narządach. Może to być szyjka macicy, pochwa, pęcherz moczowy lub jama otrzewnej, gdzie najczęściej lokalizuje się endometrioza. Obecność endometrium poza macicą powoduje stan zapalny prowadzący do powstawania guzków i zrostów tkanek.
Losy kobiet z endometriozą
Endometrioza dotyka ok. 11% kobiet – w Polsce jest to ok. 1 milion pacjentek. Charakteryzuje się tym, że najczęściej występuje u kobiet w wieku rozrodczym, a rozpoznanie endometriozy rzadko stawiane jest przed 30 rokiem życia lub po 50 roku życia. Początki choroby mogą mieć miejsce dużo wcześniej — endometriozan wykrywana może być już u dziewcząt przed wystąpieniem pierwszej miesiączki.
Potencjalne przyczyny endometriozy
Mimo że endometrioza znana jest od ponad dwustu lat, to wciąż do końca nie są znane jej przyczyny.Istnieje tylko kilka teorii, z których jedna wskazuje na podłoże genetyczne i sugeruje związek z zaburzeniami hormonalnymi oraz immunologicznymi. Badania wskazują, że choroba częściej dotyka kobiety, u których w rodzinie (matka, siostra, babcia) zdarzały się już takie przypadki.
Teoria przeciwhodowlana
Inna hipotetyczna przyczyna mówi o tym, że w trakcie menstruacji krew miesiączkowa razem z komórkami endometrium przedostaje się wstecznie do jamy brzusznej (otrzewnej). W tych warunkach komórki endometrium zasiedlają się i zaczynają żyć własnym życiem poza jamą macicy. Pojawiają się uciążliwe bóle, które zlokalizowane są najczęściej w pachwinie, w dole brzucha, a niekiedy także w okolicy odbytu. Po zakończeniu miesiączki ból zanika.
Objawy endometriozy
Pacjentki cierpiące na endometriozę skarżą się na ból podczas stosunku seksualnego, plamienia międzymiesiączkowe, a także na śladowe ilości krwi w kale i moczu. Zabłąkane w jelitach lub pęcherzu moczowym endometrium może wywoływać również ból podczas mikcji i wypróżniania. Niestety, te sytuacje powodują duży dyskomfort i utrudniają normalne funkcjonowanie.